Pewnie niejednokrotnie korzystaliście z możliwości zakupów online. Wielu z Was zapewne jest świadomych pułapek, jakie czyhają w sieci. Mimo wygody jaką dają nam zakupy przez Internet (o czym możesz przeczytać w artykule Dlaczego warto robić zakupy online? » sprawdzam.tech), warto wiedzieć jak się ochronić przez niebezpieczeństwami w sieci.
Przestrogi podczas zakupów online
1. Zawsze sprawdź czy strona jest bezpieczna. Co to znaczy bezpieczna? Upewnij się, że przy stronie jest kłódka oraz czy w adresie strony znajduje się „https” jak na zdjęciu poniżej.
2. Sprawdź też adres strony pod kątem „literówek”. Czasami znaki z pozoru mogą wyglądać identycznie np. duża litera I oraz mała litera l. Niby wyglądają tak samo, ale może się okazać, że zamiast zalogować się do strony banku ING, dostaniecie się do złego brata bliźniaka. Takiego pisanego przez małą literkę „L”.
3. To, że strona używa https (jak w punkcie 1), nie daje gwarancji, że nie jest to dobrze przygotowana pułapka. Warto, żebyś sprawdził certyfikat dla strony. Jak to zrobić? Poniżej zrzuty ekranu, które pomogą Ci go sprawdzić. Zaznaczę również na co zwrócić szczególną uwagę.
Jak sprawdzić certyfikat w 6 krokach:
Krok_1 – Obok adresu strony ( w tym przykładzie jest to https://www.ing.pl) dla stron zabezpieczonych zobaczysz symbol kłódki. Po kliknięciu w kłódkę pojawi się na ekranie informacja o bezpiecznym połączeniu oraz o certyfikacie.
Krok_2 – W tej sekcji pojawia się informacja, że certyfikat jest ważny oraz dla kogo został wystawiony. W tej sytuacji nazwa już wskazuje na instytucję, firmę lub podmiot, ale w przypadku podejrzanych stron lepiej sprawdzić pozostałe szczegóły. Po kliknięciu w zaznaczoną sekcję dotyczącą certyfikatu (jak zaznaczone w kroku 2 zostaniesz przekierowany do okna certyfikatu.
Krok_3 – Na pierwszym ekranie w zakładce ogólne widzisz stronę internetową, dla której jest wystawiony certyfikat. W tym przykładzie jest to www.ingbank.pl. Po wejściu na stronę www.ing.pl, lepiej upewnić się czy nie nastąpiła, żadna pomyłka i czy rzeczywiście jesteśmy na właściwej stronie a nie na stronie kogoś podszywającego się pod ING Bank Śląski. Dlatego przechodzimy do kroku 4.
Krok_4 – Przejdź do zakładki „Szczegóły”
Krok_5 – W zakładce szczegóły w sekcji pole szukamy pozycji „Alternatywna nazwa podmiotu” i klikamy na nią.
Krok_6 – W białym obszarze poniżej zobaczysz listę z adresami stron (DNS), dla których certyfikat jest ważny, i na niej znajduje się również www.ing.pl
Po przejściu przez wszystkie kroki, sprawdzając:
- Dla kogo został wydany certyfikat.
- Czy jest on ważny?
- Dla jakich adresów certyfikat obowiązuje?
- Czy nazwa strony i podmiotu nie zawiera literówek?
To możesz być praktycznie pewny, że nikt nie podszywa się, w tym przykładzie, pod Bank ING.
4. Pamiętaj, że lokalizacja sklepu, z którego zamawiasz może wpłynąć na termin przewidywanej dostawy. Im dalej od Twojego miejsca zamieszkania, tym możesz czekać dłużej. Najdłużej zdarzyło mi się czekać ok. 1,5 miesiąca na przesyłkę z Chin.
5. Podczas zakupów uważaj na dodatkowe opłaty. Zakupy, zwłaszcza poza granicami Unii Europejskiej, mogą Cię narazić na dodatkowe koszty związane np. z cłem czy wyższą opłatą za dostawę.
6. Jeśli kupujesz produkt, który jest na specjalne zamówienie np. produkt z personalizowaną dedykacją lub grawerem, to upewnij się, że jest to to czego potrzebujesz. Niestety takich produktów w większości przypadków nie można zwrócić, pomimo że kupujesz je online. W tym przypadku prawo odstąpienia od umowy w okresie 2 tygodni może nie obowiązywać.
7. Sprawdź, czy strona gdzie robisz zakupy jest właściwą, a nie zmyślnie zrobioną kopią. Jeśli wygląda podejrzanie zawsze zwróć uwagę, czy adres strony jest zgodny z nazwą i nie zawiera żadnych literówek. W przypadku fałszywych stron, zwłaszcza tych, które chcą wyłudzić informacje np. dane karty kredytowej. Strony te będą do złudzenia przypominać oryginał. Jedyne, czego nie będą w stanie skopiować to adresu, gdyż ten musi być unikalny. Ten problem najczęściej dotyka banki bądź pośredników transakcji jak np. PayPal, PayU, ePrzelewy. Zatem, jeśli Twoja strona z zakupami przekieruje Cię na stronę z płatnościami, to upewnij się również tam, że adres jest poprawny.
8. Jeśli kupujesz na nieznanych stronach, zawsze sprawdź opinie innych kupujących o sklepie. Szczególnie zwróć uwagę na poniższe elementy:
a. Czy sklep lub sprzedawca dostarcza na czas,
b. Jakość produktów,
c. Jakość obsługi,
d. Rozpatrywanie reklamacji lub zwrotów.
Jak się chronić podczas zakupów online
Nie ma niestety idealnego rozwiązania, jak zabezpieczyć się przed ryzykiem związanym z zakupami online. Przede wszystkim zawsze warto zwrócić uwagę, na jakie strony wchodzisz, sprawdzać certyfikat (jak w punkcie 2), zwłaszcza tam gdzie podajesz swoje dane. W szczególności te wrażliwe, jak np. Pesel, dane karty płatniczej bądź kredytowej.
Warto też śledzić informacje przedstawiane przez ekspertów z zakresu bezpieczeństwa np. Niebezpiecznik. Prezentowane przez nich z życia wzięte sytuacje, na pewno będą świetnym źródłem wiedzy jak bezpieczniej poruszać się po sieci.
Pamiętaj też, że w przypadku płatności Blik podajesz tylko kod, przez co nie musisz logować się do strony banku. Może to ograniczyć ryzyko włamania na konto, gdyby zdarzyło się Tobie niefortunnie trafić na złą stronę.
Chargeback
Dodatkowo, w przypadku przekrętów zabezpieczyć Cię może płatność kartą debetową bądź kredytową. Usługa ‘chargeback’ dla kart Visa bądź Maestro umożliwia odzyskanie pieniędzy w przypadku gdy nie otrzymałeś towaru, gdy towar jest wadliwy, lub gdy opłata została źle naliczona. Więcej o usłudze ‘chargeback’ przeczytasz na stronie Visa lub na stronie Twojego banku. Jako przykład podaję link do ING.